Maak kennis met de CRIG proof-of-concept laureaten van de 16de oproep!
In samenwerking met vzw Kinderkankerfonds, reikt CRIG elk half jaar onderzoeksbeurzen uit aan een 5-tal onderzoekers om hen toe te laten een innovatief en beloftevol kankeronderzoeksproject te starten. In deze 16de oproepronde ontvingen maar liefst zeven (!) onderzoekers een beurs. Hieronder een overzicht van de onderzoekers en een korte duiding van hun projecten.
Dr. Jesse Demuytere – 'Mapping the microenvironment of colorectal peritoneal metastases using spatial transcriptomics’ (promotoren van de beurs: Prof. Geert Berx & Prof. Wim Ceelen) - Dikkedarmkanker komt steeds vaker voor en zaait in één op tien patiënten uit naar het membraan dat onze buikholte bedekt, het peritoneum. Hoewel peritoneale uitzaaiingen tot een slechte prognose leiden, zijn ze relatief onderbestudeerd. In dit project willen we daar verandering in brengen door in detail te onderzoeken hoe deze uitzaaiingen en hun omgeving precies zijn opgebouwd. Hiervoor zullen we een nieuw soort technologie gebruiken die niet enkel toelaat de informatie uit elke cel individueel te analyseren, maar ook ‘onthoudt’ op welke locatie deze cel zich bevond. Op die manier kan er een ‘single-cell’ resolutie atlas worden bekomen van deze uitzaaiingen en hun omgeving.
Dr. Lisa Depestel – ‘Synergistic drug interactions with CPSF3 controlled DNA damage response signaling as potential therapy for high-risk neuroblastoma’ (promotor van de beurs: Prof. Nadine Van Roy, hoofd van het lab: Prof. Kaat Durinck) - Neuroblastoom is een zeldzame maar ernstige vorm van kanker die vooral baby’s en kinderen treft, en jammer genoeg in nog té veel gevallen dodelijk is. Recent heeft de groep van Prof. Durinck een hele reeks neuroblastoomstalen in detail geanalyseerd en daaruit de potentieel interessante factor gevonden die ‘Cleavage and Polyadenylation Specific Factor 3 (CPSF3)’ heet, en ook al in andere kankertypes zoals eierstokkanker, pancreaskanker en een bepaald type leukemie werd geïdentificeerd als interessant therapeutisch target. In haar project zal Lisa verder onderzoeken of deze ‘CPSF3’ effectief ook in neuroblastoma een veelbelovend therapeutisch doelwit is.
Dr. Laura Guerrero – ‘The impact of disrupted one-carbon metabolism on RNA homeostasis in T-cell acute lymphoblastic leukemia’ (promotor van de beurs: Prof. Panagiotis Ntziachristos) - T-cel acute lymfoblastische leukemie (T-ALL) is een ernstige vorm van bloedkanker die zowel kinderen als volwassenen treft, en zeker bij herval jammer genoeg nog een té lage overlevingskans kent. Daarom wordt er gezocht naar nieuwe behandelmethoden die beter werken en minder schadelijk zijn. Omdat recent onderzoek heeft aangetoond dat het metabolisme van de kankercellen & hun transcriptionele activiteit (=welke genen komen wanneer tot expressie) cruciaal zijn in het verloop van T-ALL, zal Laura preklinische (muis)modellen gebruiken om net die aspecten verder te bestuderen, in de hoop nieuwe kwetsbaarheden van de kankercellen te kunnen vinden.
Drs. Maude Jans – ‘Targeting genotoxic pks+ E.coli to prevent colorectal cancer development using an innovative translational technology’ (promotor van de beurs: Prof. Geert van Loo) – Het is ondertussen geweten dat verschillende darmbacteriën een cruciale rol spelen bij het ontstaan en verloop van darmkanker, deze noemen we 'oncobacteriën', Eén dergelijke oncobacterie is ‘pks+ E. coli’, een bacterie die contact maakt met de cellen in onze dikke darm en ze op die manier schade toebrengt, wat uiteindelijk tot darmkanker kan leiden. In dit project wil Maude in samenwerking met het lab van Prof. Han Remaut (VUB) een nieuwe strategie testen om specifiek deze ‘pks+ E. coli’ weg te vangen uit de darm om zo schade aan de darmcellen te voorkomen, terwijl de integriteit van de darmmicrobiota behouden blijft.
Dr. Sam Kint – 'Dissecting epigenetic plasticity at spatial resolution in breast tumors by measuring DNA methylation’ (promoter van de beurs: Prof. Jo Vandesompele, hoofd van het lab Prof. Katleen De Preter) - Technologische ontwikkelingen hebben het mogelijk gemaakt om op grote schaal individuele cellen te bestuderen. Dit laat toe om de regulatorische mechanismen van tumorcellen binnen elke cel in kaart te brengen in plaats van op het niveau van een volledige tumor. Een groot nadeel van deze strategie is dat de tumoren moeten worden gedissocieerd (=gesplitst tot individuele cellen), en dat je de relatieve locatie van iedere cel binnen de tumor niet meer kan traceren. Om dit probleem op te lossen, werden spatiale moleculaire technologieën ontwikkeld waarbij ook ‘onthouden’ wordt welke cel zich waar bevond in de tumor. Het is tot op heden echter nog niet zo evident om zogenaamde ‘epigenetische’ analyses op dit ‘single cell’ niveau te doen. ‘Epigenetische’ merkers bepalen mee welke genen wel of niet tot expressie komen, bijvoorbeeld door het toevoegen of wegnemen van bepaalde chemische groepen op onze DNA code. In zijn project wil Sam aan de hand van een speciaal soort ‘printer’ een methode ontwikkelen die de spatiale analyse van die epigenetische merkers wél mogelijk maakt. Deze methode zal dan worden gebruikt om epigenetische merkers in kaart te brengen in een agressief subtype van borstkanker, om zo beter te kunnen begrijpen hoe dit type kanker zich gedraagt.
Drs. Alexandra Thiran – 'Study of the CRC-promoting function of Candida albicans in early and advanced mouse models of CRC’ (promoter van de beurs: Prof. Lars Vereecke) - Dikkedarmkanker komt steeds vaker voor, ook bij jongere mensen, en het wordt steeds duidelijker dat de bacteriën en schimmels die in onze darm leven (=onze darmflora) een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling ervan. In haar project zal Alexandra onderzoeken wat de rol is van de schimmel ‘C. albicans’ in de ontwikkeling van dikkedarmkanker met behulp van twee muismodellen, één dat eerder representatief is voor de vroege stadia van de ziekte en één dat meer gelijkenissen vertoont met verder gevorderde dikkedarmkanker. In parallel zal de aanwezigheid van de schimmel in patiëntenstalen worden onderzocht. De resultaten van dit project kunnen zo nieuwe inzichten opleveren in hoe ‘C. albicans’ de ontwikkeling van dikkedarmkanker bevordert.
Dr. Jelle Vandersteene – 'Attract to kill: Motility trapping as a novel therapeutic strategy for
high grade glioma’ (promoter of the grant: Prof. Robrecht Raedt) - De standaardbehandeling voor hooggradig glioom (HGG), een frequente vorm van hersenkanker, combineert lokale en systemische therapie, maar een curatieve behandeling bestaat tot op heden niet. Lokale therapie zoals chirurgie en bestraling wordt gehinderd door anatomische beperkingen, bijvoorbeeld hersengebieden die cruciale functies controleren en niet zomaar kunnen worden weggenomen of bestraald, en door de beweeglijkheid of motiliteit van de tumorcellen. HGG-cellen zijn namelijk heel mobiel en infiltreren aanliggende en verder gelegen hersengebieden, waar ze in gezond hersenweefsel schuilen en lokale therapie ontlopen. Om deze cellen te doden, is men afhankelijk van systemische therapie zoals chemotherapie, maar die geraakt moeilijk in het hersenweefsel door de bloed-hersenbarrière. Het voorkomen van tumorgroei en -herval blijft dus een grote uitdaging, wat de noodzaak voor innovatieve behandelingsstrategieën voor HGG onderstreept. In dit project onderzoekt Jelle ‘motility trapping’ als eventueel toekomstige therapie. Dit is een techniek waarbij tumorcellen die zich naar gezond hersenweefsel hebben verspreid terug worden ‘gelokt’ naar de plaats van de originele tumor, waar ze wél vatbaar zijn voor lokale therapie.
