Het kankeronderzoek van de toekomst

 

Eén man op drie en één vrouw op vier krijgt in België een kankerdiagnose vóór zijn of haar 75ste verjaardag. Hoewel de voorbije decennia belangrijke successen werden geboekt, zijn de mechanismen achter het ontstaan en de ontwikkeling van kanker op dit moment nog niet volledig ontrafeld. Kankeronderzoekers staan dan ook nog voor grote uitdagingen in hun zoektocht naar betere en meer gerichte behandelingen. 

De Universiteit Gent (UGent), het Universitair Ziekenhuis Gent (UZ Gent) en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB-UGent), hebben een sterke geschiedenis met betrekking tot kankeronderzoek. Verschillende onderzoeksgroepen bouwden in de loop der jaren een heel specifieke expertise uit. Dit heeft geleid tot internationaal gerenommeerd kankeronderzoek, en tot klinische toepassingen van nieuwe behandelingen en diagnostische en prognostische testen. Veel activiteiten en knowhow zijn echter verspreid over diverse campussen van UGent, UZ Gent en VIB-UGent.

Het CRIG heeft als doel het kankeronderzoek aan UGent, UZ Gent en VIB-UGent samen te brengen, te stimuleren en de impact ervan te verhogen. Hierbij hebben we zes grote doelstellingen voor ogen:

  1. Multidisciplinair onderzoek stimuleren (over verschillende expertisedomeinen heen)

  2. Delen van platformen, technologieën en expertise (over teams heen)

  3. Interactie tussen het lab en de kliniek

  4. Communiceren en interageren met de buitenwereld

  5. Opleiding, training en netwerking voor jonge onderzoekers

  6. Valorisatie van onderzoek

Het CRIG management, diverse werkgroepen en vele interacties met interne en externe partners staan garant om de bovenstaande doelstellingen te verwezenlijken. Alle Gentse onderzoeksgroepen die betrokken zijn in fundamenteel, translationeel en klinisch kankeronderzoek kunnen via het CRIG zelf actief bijdragen tot de doelstellingen van het instituut én genieten van de voordelen die het CRIG biedt. Onder de vele stimulerende initiatieven reikt het CRIG bijvoorbeeld beurzen uit ter ondersteuning van innovatieve onderzoeksprojecten van jonge onderzoekers (lees meer), partnership beurzen ter ondersteuning van de samenwerking tussen het lab en de kliniek (lees meer) en nog veel meer.

Samen bundelen we de krachten om de medische uitdagingen van de toekomst in de behandeling van kanker het hoofd te bieden. Daarbij ligt de focus voornamelijk op toponderzoek dat in samenwerking met de kliniek en de industrie kan leiden tot meer effectieve behandelingen en tot langere en betere overleving. Onder meer via een nauwe samenwerking tussen het CRIG en het UZ Gent Kankercentrum willen we verzekeren dat wetenschappelijke vooruitgang zich vertaalt in innovatieve en verbeterde zorg voor de patiënten. Want ons ultieme streefdoel is dat kanker in de toekomst voor nóg meer patiënten een behandelbare ziekte wordt, met nieuwe behandelingen die minder bijwerkingen hebben.

Multidisciplinaire samenwerking

 

Verschillende onderzoeksgroepen en hun kennis zijn verspreid over diverse faculteiten en campussen van UGent, UZ en VIB-UGent. Dit stelt uitdagingen qua communicatie, samenwerking, en efficiënt gebruik van apparatuur en middelen. Het CRIG wil een antwoord bieden op deze uitdagingen. 

Samen kunnen we meer. Dit is meer dan ooit van toepassing op het hedendaags en toekomstig kankeronderzoek. Verschillende onderzoeksdisciplines - van fundamenteel over pre-klinisch tot klinisch onderzoek - zijn vaak geconnecteerd met elkaar en kunnen elkaar versterken om kanker beter te begrijpen en doelgericht te bestrijden. Daarom wil het CRIG onderzoekers uit verschillende disciplines stimuleren om te communiceren over lopend onderzoek en beter samen te werken, bijvoorbeeld door het organiseren van seminaries en symposia. CRIG gebruikt verschillende communicatiekanalen (zoals nieuwbrieven) om veelbelovende onderzoeksresultaten, nieuwe technologieën en opportuniteiten tot samenwerking actief kenbaar te maken. Door expertise, platformen en technologie te delen over vakgebieden en instellingen heen kan immers innovatief onderzoek gevoerd worden, mét efficiënt gebruik van kostbare middelen en tijd. Verder willen we ons ervan verzekeren - onder meer via nauwe samenwerking met het UZ Gent Kankercentrum - dat wetenschappelijke vooruitgang zich vertaalt in innovatieve en verbeterde zorg voor de patiënten.

Delen van platformen, technologieën en expertise



Door platformen, technologieën en expertise te delen tussen teams, kan innovatief onderzoek worden uitgevoerd, met efficiënt gebruik van waardevolle middelen en tijd. Technologieën ontwikkelen zich snel en state-of-the-art onderzoeksinfrastructuur is vaak erg duur. Daarom wil CRIG onderzoeksteams stimuleren om hun krachten te bundelen om financiering te verkrijgen voor nieuwe platformen en technologieën, en om de beschikbare infrastructuur zoveel mogelijk te delen. Ook op institutioneel niveau zijn er veel inspanningen gaande om core facilities financieel te ondersteunen en te installeren, en dewelke door alle onderzoekers en zelfs externe partners (zoals bedrijven) kunnen worden gebruikt. CRIG co-investeert in enkele van deze core facilities die van cruciaal belang zijn en hefbomend zijn voor veel kankeronderzoeksteams (zoals de PDX core facility). Bezoek onze Netwerk en Platforms & Expertise overzichtpagina's voor een overzicht van faciliteiten, platformen, technologieën en expertises die worden gedeeld tussen CRIG teams.

Interactie lab-kliniek

 

In de toekomst zal kanker een nog grotere bedreiging voor onze samenleving worden, onder andere door de toenemende levensverwachting van de bevolking. Bijgevolg is er een grote behoefte aan nieuwe behandelingen. Daarom moet toponderzoek worden nagestreefd, met een grote focus op de ontwikkeling van minder toxische en effectievere therapieën. De interactie tussen fundamenteel onderzoek, (pre)klinisch onderzoek en de patiënt is cruciaal. Directe betrokkenheid van arts-onderzoekers en medische specialisten is noodzakelijk om de meest dringende en relevante noden aan te pakken waarmee patiënten, artsen en zorgprofessionals worden geconfronteerd.

Naast het direct betrekken en stimuleren van de samenwerking tussen fundamenteel, preklinisch en klinisch onderzoek, werkt CRIG ook samen met het Kankercentrum en andere interne partners (lees meer) om de interactie tussen het lab en de kliniek te versterken. Het Universitair Ziekenhuis Gent heeft ruime ervaring en een sterke reputatie opgebouwd in de behandeling van kankerpatiënten en is (inter)nationaal bekend om innovatieve behandelmethoden (zoals kankerimmunotherapie) gebaseerd op baanbrekend onderzoek. In het Kankercentrum van het Universitair Ziekenhuis Gent kunnen patiënten en families rekenen op uitstekende zorg en ondersteuning op maat door een multidisciplinair team van artsen, verpleegkundigen, verpleegkundig assistenten en specialisten, diëtisten, psychologen en maatschappelijk werkers. In samenwerking met het Kankercentrum wil CRIG de vertaling van kankeronderzoek naar de klinische praktijk verder maximaliseren.

Interactie met de buitenwereld

 

CRIG stimuleert rechtstreeks de samenwerking tussen de 500+ onderzoekers uit diverse onderzoeksdomeinen aan de Universiteit Gent, het Universitair Ziekenhuis Gent en VIB-UGent. CRIG werkt echter ook samen met een breed netwerk van partners en stakeholders om de krachten te bundelen in kankeronderzoek. Deze partners kunnen zowel intern zijn (CRIG subnetwerken, Kankercentrum en klinische afdelingen van het UZ Gent, core facilities van UGent/VIB, ...) als extern (internationale onderzoeksinstituten, stichtingen, industriële partners, ...). Ontdek onze partners via deze link.

Daarnaast communiceert en interageert CRIG ook met het brede publiek (patiënten en families, organisaties, donateurs, studenten en de maatschappij in het algemeen). CRIG organiseert onder andere symposia en evenementen voor het brede publiek en neemt deel aan evenementen van onze partners (zoals educatieve evenementen, fondsenwervingsactiviteiten, ...). We communiceren over het belang van kankeronderzoek en doorbraken via deze website, persberichten, nieuwsbrieven, educatieve filmpjes, en sociale media (X, LinkedIn, Facebook).

Opleiding en netwerking

 

Onderwijs is cruciaal om toponderzoekers te produceren. De Universiteit Gent biedt een breed scala aan gespecialiseerde onderwijsprogramma's, die in het verleden al tal van toponderzoekers hebben voortgebracht. In oktober 2016 werd een nieuw programma genaamd 'Major in Cancer' beschikbaar binnen de Master Biomedische Wetenschappen aan de Universiteit Gent. De nauwe interactie tussen de Universiteit Gent en het Universitair Ziekenhuis Gent zorgt voor de directe toepassing van onderwijs (en onderzoek) in de praktijk.

Daarnaast ondersteunt CRIG de verdere opleiding van jonge kankeronderzoekers en specialisten door het organiseren van trainingssessies, workshops en symposia. Zo organiseert CRIG een Doctoral Schools specialist course over kanker om doctoraatsonderzoekers aan de Universiteit Gent te onderwijzen in verschillende aspecten van kankeronderzoek. Daarnaast wordt interactie en uitwisseling van studenten en onderzoekers met andere (kanker)onderzoekscentra (of bedrijven) in België en het buitenland aangemoedigd. Zo verstrekt CRIG mobiliteitsbeurzen voor korte onderzoeksverblijven via CRIG's Internationaal Thematisch Netwerk 'PrIOMiC'. Tot slot organiseert CRIG ook testverdedigingen voor kankeronderzoekers die mandaten en persoonlijke beurzen willen verkrijgen.

Naast onderwijs biedt CRIG ook veel mogelijkheden voor (jonge en gevestigde) onderzoekers om te netwerken en contact te leggen met collega's. CRIG organiseert (en/of stimuleert deelname aan) seminaries door gastsprekers, symposia, 'connecting expertise' events, welkomstevenementen voor startende doctoraatsstudenten bij CRIG, ...  

Valorisatie

 

Kankeronderzoek leidt vaak tot nieuwe inzichten en kennis die vertaald kunnen worden naar de ontwikkeling van nieuwe medicijnen, technologieën of behandelingen, die essentieel zijn om kanker te diagnosticeren, te behandelen of zelfs te voorkomen. CRIG faciliteert deze zogenaamde valorisatie van kankeronderzoek. Binnen CRIG worden valorisatie-initiatieven in verschillende kankeronderzoeksdisciplines ondersteund door een toegewijde CRIG business unit en verschillende valorisatie-experten van de Universiteit Gent, het Universitair Ziekenhuis Gent en VIB.

Daarnaast stimuleert CRIG samenwerking met bedrijven en industriële partners. Dergelijke industriële samenwerkingen en valorisatie-initiatieven - bijvoorbeeld via licenties/contracten, spin-offs, gezamenlijke projecten, ... - zijn drijvende krachten voor de uiteindelijke vertaling van onderzoek naar de ontwikkeling van nieuwe medicijnen, diagnostiek en innovatieve technologieën die de patiënt ten goede komen.

(banner: prof. Tessa Kerre met patiënt - fotografie credits: Fred Debrock)